Schaatswedstrijd voor vrouwen op de Stadsgracht in Leeuwarden, 21 januari 1809, Nicolaas Baur, 1809 (collectie Rijksmuseum)
Hoge Luchten, schatten uit het Rijks bij Musea Zutphen
27 november 2021- t/m 20 maart 2022
ZUTPHEN – De tentoonstelling Hoge Luchten, Schatten uit het Rijks is vanaf 27 november te zien bij de Musea Zutphen. Het is, na Lage Landen en Koele Wateren, het derde deel van vier rondreizende tentoonstellingen met werken uit het Rijksmuseum.
Schilders hebben het unieke Nederlandse landschap door de eeuwen heen op vele manieren vastgelegd. De woeste gronden, het overal aanwezige water en de steden met hun burgers, die in vrijheid konden wonen, werken, denken en geloven. Hoge Luchten toont een oogstrelende selectie van veertig schilderijen met stadsgezichten en hoge luchten uit de collectie van het Rijksmuseum. Het gaat om onbekende parels van minder bekende schilders als Barend Avercamp, Charles Rochussen of Pieter Hoevenaar. En er is ook werk te zien van beroemde schilders als Jan van Goyen, Jacob Maris en George Breitner. Bovendien vult elk museum deze selectie aan met werken uit de eigen collectie(s). In Zutphen zijn dit zowel werken uit het Stedelijk Museum Zutphen, als uit de collectie van Museum Henriette Polak.
Identiteit
In de Vier Elementen-tentoonstellingen wordt onderzocht hoe zeer het Nederlandse landschap onze identiteit heeft beïnvloed en mede heeft bepaald. Stonden in Lage Landen de boeren (aarde) en in Koele Wateren het water (vissers en dijkenbouwers) centraal, in Hoge Luchten zijn de burgers en stedelingen aan de beurt. Wat betekende het middeleeuwse motto ‘stadslucht maakt vrij’ en wat betekent het tegenwoordig? Het Sociaal en Cultureel Planbureau bevestigt dat veel Nederlanders vrijheid nog steeds hoog in het vaandel hebben. Om vrij te kunnen denken en voelen, is lucht en ruimte nodig, openheid en tolerantie. Hoe is het daarmee nu gesteld en wat betekent dat voor ons begrip van vrijheid? Bij elke tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie met daarin een essay. Voor Lage Landen was Paul Schnabel de auteur, voor Koele Wateren James Kennedy en voor Hoge Luchten zijn dat historici uit de musea.
It is in the Air
Evenals in de voorgaande edities is aan Hoge Luchten een hedendaagse kunstcomponent toegevoegd. Het duo Martin & Inge Riebeek brengt met ‘It is in the Air’ steeds zes inwoners uit Harlingen, Zutphen, Bergen op Zoom, Gouda en Hoorn in beeld in videoportretten van stadsbewoners. Zij kozen intuïtief voor ontmoetingen met toevallige voorbijgangers, die antwoord gaven op hun vraag: Wat betekent vrijheid voor jou in deze stad?’. Het leverde spontane en indringende portretten op, die samen het beeld van de stad Zutphen dichterbij brengen.
Bijzondere samenwerking
De reeks tentoonstellingen is een initiatief van Stichting de Vijf Samenwerkende Musea in Nederland (M5) in samenwerking met het Rijksmuseum. M5 bestaat uit de Musea Zutphen, het Westfries Museum in Hoorn, Museum Gouda, het Hannemahuis in Harlingen en het Markiezenhof in Bergen op Zoom. Vanaf de vierde editie ‘Hete Vuren’ is met de toevoeging van het Limburgs Museum in Venlo sprake van de zes samenwerkende stadsmusea (M6). Deze vorm van intensieve, langdurige samenwerking tussen genoemde stadsmusea – M6 en het Rijksmuseum – is bijzonder in Nederland.
