Meivorst op komst

Komende nachten wordt het koud met op grote schaal vorst aan de grond. In de nacht naar zondag en dinsdag kan het volgens MeteoGroup zelfs op neushoogte een graadje vriezen! Zomerplantjes en fruitbomen moeten worden beschermd. Meivorst is niet bijzonder en komt boven de zandgronden in het oosten en zuiden gemiddeld eens per twee jaar voor. Mocht het in De Bilt gebeuren dan is dat wel bijzonder, daar komt het slechts eens per zes jaar voor. In de vorige eeuw kwam vorst in mei drie keer vaker voor dan deze eeuw.

Vanavond en vannacht daalt de temperatuur in het noordoosten tot iets boven het vriespunt. Aan de grond kan het een paar graden vriezen. In het zuiden en zuidwesten is het regenachtig en iets minder koud met 4 graden. In de Limburgse heuvels is het kouder en kan neerslag overgaan in smeltende sneeuw. In 2013 werden voor het laatst in mei sneeuwvlokken gezien, toen zelfs op 23 mei.

Gevoelstemperaturen net boven nul tijdens herdenking
Zaterdag trekken buien over het land en het is koud genoeg voor winterse neerslag. Vaak valt hagel en soms zelfs een vlok natte sneeuw. Ook gaan buien gepaard met windvlagen en een klap onweer. Omdat de buien snel trekken duren ze niet lang en breekt spoedig de zon door. Tijdens flinke zonnige perioden wordt het een graad of 10, maar in een bui kan het afkoelen onder 5 graden en ligt de gevoelstemperatuur dicht bij het vriespunt. In 1987 was het in De Bilt voor het laatst hooguit 10 graden op 4 mei. Tijdens deNationale Dodenherdenking kan een warme winterjas geen kwaad. Het is op veel plaatsen droog, maar wel koud met 7 graden. De gevoelstemperatuur ligt door de koude wind maar enkele graden boven nul.

Koude nacht
In de nacht van zaterdag op zondag wordt het koud met temperaturen dicht bij het vriespunt. Aan de grond vriest het op grote schaal. De laagste temperaturen worden verwacht boven de zandgronden van Noord-Brabant, Limburg, Gelderland en Overijssel, zelfs op normale waarneemhoogte (1,5 m) kan het afkoelen tot -1 graad. Aan het water is het enkele graden minder koud. Normaal is het begin mei ’s nachts 6 tot 9 graden. Het is raadzaam om zomerplantjes en fruitbomen te beschermen tegen de vorst.

In 2011 begon Bevrijdingsdag voor het laatst met vorst. In De Bilt lukte dit net niet, maar in het Drentse Eelde vroor het 3,2 graden. Tot woensdag blijft het koud in de nachten, vooral dinsdag kan het opnieuw tot vorst komen.

Officiële meivorst bijzonder?
Vorst op gewone meethoogte van 1,5 meter op ons landelijk hoofdstation is tegenwoordig een zeldzaamheid. Sinds 1980 gebeurde het alleen in 1981, 1982, 1996, 1997, 2016 en 2017. In totaal heeft het, sinds de start van de metingen in 1901, 69 keer gevroren in De Bilt in mei. Vóór de jaren 80 vroor het gemiddeld genomen eens in de twee jaar in mei. Sindsdien is dit eens in de zes jaar. In 1941 vroor het maar liefst zes keer in mei. De laagst gemeten mei-temperatuur ooit in De Bilt is -4,3 graden, gemeten op 4 mei 1929. Recordlaat vroor het op 28 mei 1961: -0,2 graden.

Over alle weerstations in ons land is meivorst minder bijzonder. Eens in de twee jaar vriest het wel ergens in mei. Op 9 mei 1944 werd het in Castricum -5,4 graden en op 11 mei 1928 in Wijster (Drenthe) -5,0. In mei 1941 vroor het in het Achterhoekse Winterswijk acht keer (8 mei werd toen -4,4 graden gemeten) en in het Drentse Eelde elf keer! Zelfs in juni heeft het in het verleden op de officiële weerstations van het KNMI enkele keren gevroren. Recordlaat gebeurde dat op 18 juni 1955 met in Witteveen (Drenthe) -0,8 graden en op 19 juni 1923 in Den Helder met -0,3 graden.